ادامه مطلب ...
اولین نظمیه یا شهربانی به مفهوم امروزی توسط انجمن ایالتی آذربایجان در سال ۱۳۲۵ هجری قمری در تبریز به وجود آمد. اجلال الملک که نماینده انجمن ایالتی آذربایجان بود به سمت نخستین رئیس شهربانی انتخاب شد. از جمله کارهای این سازمان انتشار نشریه ای بود که به نام «نظمیه تبریز» منتشر شد.
ادامه مطلب ...
از سال ۱۳۰۶ هجری قمری ضرابخانه ماشینی به طور رسمی در ایران برقرار و تمام ضرابخانه های شهرهای معتبر برچیده شد. فکر ایجاد چنین ضرابخانه، سال ها قبل از این تاریخ، یعنی به سال ۱۲۲۲ هجری قمری در زمان ولیعهدی عباس میرزا نایب السلطنه در تبریز مورد توجه بوده و اقدام به تهیه مسکوک رسمی یا چرخی گردیده ولی به علت گرانی هزینه در حدود ۲۰۰ قطعه سکه سیمین تهیه و ضرابخانه تعطیل شد.
● ادبیات نوین
تبریز در عرصه ادبیات نوین نیز پیشگام بوده است. میرزا عبدالرحیم طالبوف و میرزا زین العابدین مراغه ای در نثر و داستان نویسی و میرزا جعفر خامنه ای در شعر نخستین کسان بودند که تحول شگرفی را موجب شدند. محمد حسین بهجت تبریزی ملقب به شهریار ، شاعر معاصر، خدمات بزرگی در عرصه ادبیات ترکی و فارسی به ثبت رسانیده است.
* برای اولین بار کتب خارجی در تبریز ترجمه گردید که از آن جمله عبارتند از: پطر کبیر،شارل دوازدهم،اسکندر کبیر،... .
*اولین رمان ایران به نام((ستارگان فریب خورده- حکایت یوسف شاه سراج)) توسط میرزا فتحعلی آخوند زاده در تبریز به رشته تحریر در آمد.
* اولین دایرهّ المعارف توسط محمد رضا زنوزی تبریزی نوشته شد.
* اولین کتابخانه عمومی توسط میرزاحسن خان خازن لشگردر سال 1312 در تبریز تاسیس شد.
در مورد اینکه چه کسی ابتدا چاپخانه را در ایران دایر کرد اختلاف است اما اولین چاپخانه سربی با حروف فارسی و عربی توسط میرزا زین العابدین تبریزی در تبریز دایر شد. اولین کتاب منتشرشده توسط این چاپخانه رساله جهادیه میرزاعیسی خان قائم مقام بود. این چاپخانه در سال ۱۲۴۵ تعطیل شد. در آن زمان هنوز واژه چاپ متداول نشده بود و به این دلیل آن را باسمهخانه، بصمهخانه، مطبعه، دارالطباعه و دارالطبع مینامیدند. بعد از دایر شدن چاپخانه سربی در تبریز، اولین روزنامه شهرستانهای ایران به نام «روزنامه ملتی» نیز در تبریز منتشر شد که خبری از آن در شمارههای سال ۱۲۷۵ هجری قمری وقایع اتفاقیه دیده میشود. راجعبه محل چاپ اولین قرآن در ایران اختلاف نظر وجود دارد. بهعقیده برخی از مورخین در اواسط سالهای ۱۱۹۹ هجری شمسی قرآنی توسط میرزاحسین خطاطی شده و توسط میرزا اسدالّله لیتوگرافی (چاپ سنگی) شد، در حالی که کمی قبل از آن میرزا عبدالوهاب به سال ۱۱۹۵/۱۱۹۶ هجری شمسی قرآنی را چاپ کرده بود. گزارش تاریخی دیگر حاکی از آن است که از بین چاپهای قرآن که با استفاده از روش لیتوگرافی انجام شدهاند، اولین در سال ۱۲۱۲ هجری شمسی در تبریز انجام شد.
تاریخچه کتابخانه مرکزی تبریز
این کتابخانه مفتخر است از سال1335 هجری شمسی سرویس دهنده جویندگان علم بوده